Wspólna polityka rolna  „Najważniejsze instytucje europejskie kończą negocjacje trójstronne w kompletnym oderwaniu od Zielonego Ładu”

Slow Food HQ, 28. czerwca – Po wielomiesięcznych negocjacjach dnia 25. czerwca zakończył się trilog, który zdecydował o reformie unijnej Wspólnej Polityki Rolnej obowiązującej do roku 2027 (wchodzi w życie w 2023 r.). Na początku przyszłego roku zostaną zatwierdzone Krajowe Plany Strategiczne, które będą ostatnim etapem reformy.

Przedstawiciele głównych instytucji europejskich, Komisji, Parlamentu i Rady omówili swoje stanowiska odnośnie do treści przepisów wchodzących w skład przyszłej Wspólnej Polityki Rolnej. Niestety ostateczne porozumienie jest niespójne ze strategiami Zielonego Ładu Komisji Europejskiej (Farm2Fork i Bioróżnorodność), utrudnia wprowadzenie zmian środowiskowych i ekologicznych, nie preferuje producentów „dobrej, czystej i uczciwej” żywności ani nie chroni zdrowia obywateli.

W ostatnich latach organizacja Slow Food zwracała się wielokrotnie do instytucji europejskich z prośbą o „wprowadzenie ambitnej, ekologicznej i uczciwej reformy Wspólnej Polityki Rolnej” w ramach zmiany wszystkich sektorów Unii Europejskiej w bardziej zielone.

We współpracy z Good Food Good Farming Campaign Slow Food od lat przekazuje jasne komunikaty ze strony społeczeństwa i rolników, okazujące niezadowolenie z aktualnej WPR i proszące o wsparcie drobnych ekologicznych rolników.

W wyniku rozmów trójstronnych, odzwierciedlających głównie stanowisko Rady Europejskiej, otrzymujemy WPR, która nadal faworyzuje rolnictwo przemysłowe będące źródłem zanieczyszczeń oraz monokulturę zamiast agrobioróżnorodności. Jest to dokładna odwrotność tego, czego potrzebujemy w obliczu kryzysu społecznego i ekologicznego.

Reforma zawiera kilka „kosmetycznych” zmian, ale najbardziej krytyczne punkty pozostają niezmienione, wyznaczając kolejne 7 lat wsparcia rolnictwa przemysłowego wydatkami publicznymi (przeszło 1/3 budżetu unijnego).

Francesco Sottile, agronom i członek Komitetu Wykonawczego Slow Food Italy mówi: „Ruch Slow Food uważa skutki tych trilogów za straconą szansę wprowadzenia prawdziwej zmiany w systemie żywnościowym. Idee i społeczeństwo skłaniają się ku bardziej zrównoważonemu rozwojowi i poszanowaniu środowiska naturalnego, natomiast ta historyczna polityka nie jest w stanie przejść zmiany i będzie nadal wspierać przemysłowy i niezrównoważony model upraw. Drogi WPR, na którą przeznacza się jedną trzecią budżetu unijnego, rozchodzą się z  Zielonym Ładem, a jego cele stają się niewiarygodnie trudne do osiągnięcia.

Najważniejsze punkty to:

• Brak wymogu wiążącego powiązania WPR z Zielonym Ładem UE.
• Słabe środowisko prawne i zasady bioróżnorodności: Brak w WPR obligatoryjnego połączenia z celem unijnej Strategii Bioróżnorodności – czyli do 2030 roku co najmniej 10% ziemi w gospodarstwach ma pozostać nieuprawiana.
• Brak wiążących zaleceń dotyczących odejścia od stosowania pestycydów i nawozów: WPR nie zawiera żadnych celów strategicznych Farm to Fork, czyli ograniczenia zużycia pestycydów o 50% i osiągnięcie pułapu 25% rolnictwa organicznego. Dobrowolne programy ekologiczne zdołają sfinansować bardzo nieznaczne zmiany.
• Brak zobowiązania Państw Członkowskich do wyznaczania silnych celów ekologicznych na poziomie krajowych: Komisja będzie dysponować bardzo słabymi instrumentami do oceny spójności Krajowych Planów Strategicznych WPR z europejskim Zielonym Ładem.
• Późne wprowadzenie uwarunkowania społecznego: Płatności w ramach WPR będą powiązane z przestrzeganiem praw człowieka i pracowniczych pracowników gospodarstw rolnych przez beneficjentów. To jedyny potencjalnie pozytywny skutek negocjacji, gdyż nigdy wcześniej pracownicy rolni nie byli uwzględniani w WPR. Niemniej warunek ten będzie dobrowolny do roku 2023, a dopiero w 2025 roku stanie się obowiązkowy. Pojawiła się nadzieja, że regularne kontrole i rygorystyczne wdrażanie przyczynią się do polepszenia sytuacji pracowników rolnych w Europie.
• Nieuczciwy podział dotacji: w Europie 80% dopłat otrzymuje 20% gospodarstw, ograniczając wsparcie drobnych rolników ekologicznych, którzy chronią bioróżnorodność, dbają o glebę i pomagają w odradzaniu się środowiska naturalnego. Wprowadzono mało skuteczne środki, potwierdzając status quo w kwestii tego nieuczciwego systemu.
• Dotacje w ramach WPR na intensywne hodowle będą nadal obowiązywać (około 3 mld EUR rocznie na hodowlę zwierząt): Ekoplany poprawiające dobrostan zwierząt mogłyby zastąpić hodowle przemysłowe.

Więcej informacji:

Biuro prasowe Slow Food International
Paola Nano, Alessia Pautasso – [email protected] (+39 329 8321285), [email protected]

Slow Food to założona w 1989 roku międzynarodowa sieć społeczności lokalnych, które chcą przeciwdziałać zanikowi lokalnych tradycji kulinarnych i popularności kultury fastfoodów. Dziś Slow Food to ruch globalny, zrzeszający ludzi z przeszło 160 krajów, działający na rzecz zapewnienia wszystkim dostępu do dobrej, nieskażonej i uczciwie wytwarzanej żywności.