Op de Wereldgezondheidsdag 2022 presenteert Slow Food haar nieuwe position paper over voedsel en gezondheid

Our food, our health. Nourishing biodiversity

to heal ourselves and the planet

“Er is een onlosmakelijke link tussen de gezondheid van mens, dier, plantenleven, en het milieu: de problemen die elk deel van het leven beïnvloeden moeten worden benaderd als onderdeel van een geïntegreerde aanpak”, zegt Edie Mukiibi, vice-president van Slow Food op de Wereldgezondheidsdag 2022. “Gezondheid zit in de kern van Slow Food’s visie om Good, Clean & Fair voedsel toegankelijk te maken voor iedereen. Een gezond dieet is niet alleen qua voedingswaarde voldoende, maar het bevordert ook de menselijke gezondheid en respecteert de gezondheid van de planeet. Een gezond dieet zou de voorkeur moeten geven aan een hoge diversiteit aan voedsel van plantaardige oorsprong, minimaal bewerkt, duurzaam en lokaal verbouwd…. en, ten slotte, een gezond dieet kan ontzettend lekker zijn, en is dat vaak ook.”

Op de Wereldgezondheidsdag presenteert Slow Food haar position paper ‘Our food, our health. Nourishing biodiversity to heal ourselves and the planet.’

Slow Food bestaat om de biodiversiteit, het klimaat en de gezondheid te voeden en waarborgen, met voedsel als middel. “Het beschermen van de biodiversiteit, een gevecht dat altijd al karakteristiek is geweest voor onze organisatie, representeert een mogelijke oplossing voor de klimaatcrisis en slechte voeding in alle vormen: overvoeding, ondervoeding en micronutriënten-tekort”, voegt Marta Messa, directeur van Slow Food Europa toe. “Kijkend naar de onderliggende trends die wereldwijd onze diëten vormen, en dieet-gerelateerde ziekten en ondervoeding veroorzaken, geloven we dat de One Health Approach ons kan laten inzien dat de manier waarop ons voedsel wordt geproduceerd een directe impact heeft op de gezondheid van mens, dier, plant en planeet.

Slow Food’s position paper over voedsel en gezondheid bekijkt de huidige staat van het wereldwijde voedselsysteem, en de manier waarop Slow Food gezonde diëten promoot. Het paper presenteert ook Slow Food’s eigen onderzoek om de voedingswaarde van Slow Food producten te analyseren, en omschrijft de belangrijkste Slow Food initiatieven, zoals voedseltuinen, en lokale markten, die lokale gemeenschappen ondersteunen en een gezond en duurzaam dieet verzekeren door de biodiversiteit te beschermen. Het omschrijft de manier waarop onze voedselsystemen tegenwoordig worden bestuurd en de noodzaak om beleid binnen voedsel en gezondheid te verbeteren, en sluit af met Slow Food’s aanbevelingen voor Europese beleidsmakers.

Het huidige systeem wordt gedomineerd door grote corporaties die voedsel produceren, fabriceren, distribueren en verkopen, en die de voedselkeuzes van mensen beïnvloeden door het top-down bepalen van prijs en aanbod. Het resulterende voedsel heeft een lage voedingswaarde: veel vet, zout en suiker, en zonder belangrijke voedingsstoffen zoals mineralen en vitaminen. Bovendien heeft het enorme aanbod van dit voedsel ook geleid tot problemen voor de voedselzekerheid, omdat voor veel mensen en gemeenschappen nu de toegang tot adequate en cultureel passende diëten ontbreekt.

“Vaak vergeten, lokale eetbare planten kunnen een significante contributie leveren aan goede voeding en diversiteit in het dieet. Vanuit voedingsoogpunt zijn veel lokale eetbare planten rijker in vitaminen, mineralen en macronutriënten zoals vetten en eiwitten dan conventionele gedomesticeerde soorten” legt Serena Milano, secretaris generaal van de Slow Food Stichting voor de Biodiversiteit uit. “Bovendien, lokale eetbare planten behoeven minder input (chemicaliën, water, meststoffen), zijn beter aangepast op hun omgeving en resistenter tegen ziektes en plagen. Het promoten van lokale eetbare planten is een strategie die de diversiteit van het dieet onder stedelijke en landelijke populaties gedurende het jaar bevordert, en de risico’s op ondervoeding in tijden van voedseltekort en hongersnood verkleint. Verder is het duurzaam, kostenefficiënt, en is bewezen dat het werkt.”

Er is nog een ander element wat een impact heeft op onze gezondheid: de klimaatcrisis. De klimaatcrisis beïnvloedt alle milieusystemen, wat de menselijke gezondheid schaadt. Bovendien staat de mondiale voedselzekerheid onder druk omdat stijgende temperaturen en verandering in neerslag, in combinatie met extreme weersomstandigheden zoals hittegolven, overstromingen en droogtes, een enorm effect hebben op de landbouwproductiviteit.

Ons dieet is een van de drijvende krachten achter klimaatverandering, omdat de vleesproductie alleen al verantwoordelijk is voor bijna een vijfde van de mondiale broeikasgassenuitstoot; tegelijkertijd heeft de overconsumptie van rood vlees ook een negatieve invloed op de menselijke gezondheid. Klimaatverandering kan voedsel ook minder voedzaam maken: voedingsverarming door verhoogde CO2 concentraties kan de concentratie van bijna alle micronutriënten beïnvloeden. Deze verandering in de voedingswaarde van voedsel door klimaatverandering voegt zich bij de consequenties van bodemuitputting.

Daarom bevestigt Slow Food op Wereldgezondheidsdag opnieuw haar toewijding om te werken aan een betere gezondheid, en het bevorderen van gezonde en duurzame voedselgewoontes, waarin voedsel wordt gezien als essentieel voor zowel de gezondheid van het milieu als de gezondheid van de mensen die het consumeren.