Το Δίκτυο Slow Food Κινητοποιείται Ενάντια Στα Φυτοφάρμακα Σε Ολόκληρη Την Ευρώπη
Slow Food Europe – XX 2022
Δεδομένων των προσπαθειών που κατέβαλαν πολλά κράτη μέλη και ευρωπαϊκές ομάδες με σκοπό την αποδυνάμωση ή την καθυστέρηση της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τον Κανονισμό για τη Βιώσιμη Χρήση Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων (SUR), είναι σημαντικό οι φορείς λήψης αποφάσεων να ακούσουν το κάλεσμά μας για έναν φιλόδοξο ευρωπαϊκό στόχο που επικεντρώνεται στη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων κατά 80% ως το 2030 και την πλήρη κατάργησή της ως το 2035, καθώς και για τη στήριξη των γεωργών ως προς την υιοθέτηση μεθόδων αγροοικολογικής γεωργίας.
Κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου, η Slow Food συμμετείχε στις Ευρωπαϊκές Ημέρες Δράσης 2022 για «Good Food Good Farming» (Καλή Διατροφή Καλή Γεωργία), οι οποίες ήταν αφιερωμένες στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τα φυτοφάρμακα: διάφορες τοπικές ομάδες της Slow Food ενώθηκαν με άλλες ευρωπαϊκές οργανώσεις και οργάνωσαν εκδηλώσεις σε ολόκληρη την Ευρώπη, από τη Γαλλία και την Ολλανδία ως την Κροατία και την Ελλάδα, για την προώθηση της αγροβιοποικιλότητας και την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ανάγκη μετάβασης σε μια γεωργία δίχως φυτοφάρμακα.
Η Marta Messa, Γενική Γραμματέας της Slow Food, δηλώνει: «Παρόλο που είναι πολλοί εκείνοι που επιχειρούν να σταματήσουν οποιαδήποτε προσπάθεια να δρομολογηθεί μια μετάβαση που αφήνει πίσω της τα συνθετικά φυτοφάρμακα, οι κοινότητες οργανώνουν και καταδεικνύουν στην πράξη συγκεκριμένους τρόπους για την παραγωγή τροφίμων με φιλικό τρόπο προς το περιβάλλον. Ήρθε η ώρα τόσο οι ευρωπαϊκοί όσο και οι εθνικοί φορείς λήψης αποφάσεων να ακούσουν και να λάβουν δραστικά μέτρα!»
Ακολουθεί συνοπτική περιγραφή των σημαντικότερων συμβάντων:
Ρουμανία
Στις 14 Οκτωβρίου, η Slow Food Turda οργάνωσε το Disco Soup (μια δράση υπό τη μορφή πάρτι κατά τη διάρκεια της οποίας τα υπολείμματα των τροφίμων μετατράπηκαν σε μια νόστιμη σούπα.) αφιερωμένο στη νεολαία του Cluj για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Διατροφής, και προσκάλεσε παραγωγούς, καταναλωτές και τοπικούς φορείς λήψης αποφάσεων να ανταλλάξουν απόψεις σχετικά με τους κινδύνους των φυτοφαρμάκων και τις εναλλακτικές λύσεις που οι γεωργοί έχουν στη διάθεσή τους.
Γαλλία
Στις 16 Οκτωβρίου οργανώθηκε συγκέντρωση από μια ομάδα βιολογικών αμπελοκαλλιεργητών που συμμετείχαν στην πρωτοβουλία «DEPHY» στην περιοχή Côte Chalonnaise της Βουργουνδίας », της οποίας μέλη είναι πολλοί Γάλλοι παραγωγοί της Slow Food. Η πρωτοβουλία DEPHY στοχεύει στην ανάπτυξη και δοκιμή μεθόδων για τη μείωση της χρήσης συνθετικών μέσων. Έγινε ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους οι αμπελοκαλλιεργητές μπορούν να μειώσουν τη χρήση φυτοφαρμάκων και να αναπτύξουν αγροοικολογικές τεχνικές στην οινοποιία.
Γερμανία
Το Δίκτυο Νέων Slow Food στο Αμβούργο οργάνωσε επίσκεψη για το ευρύ κοινό στο βιολογικό αγρόκτημα Gut Wilkenshoff. Στόχος της επίσκεψης ήταν η ευαισθητοποίηση σχετικά με την απαλλαγμένη από φυτοφάρμακα αγροοικολογική γεωργία, τις δίκαιες τιμές για τις μικρές γεωργικές επιχειρήσεις και την ευχαρίστηση της φύτευσης και της κατανάλωσης τοπικών και εποχιακών τροφίμων.
Ολλανδία
Η Slow Food Netherlands θα οργανώσει μια διαδήλωση στις 5 Νοεμβρίου για την επίσημη παρουσίαση των 8 πολιτικών συστάσεών της σχετικά με βιώσιμες πολιτικές που αφορούν τα τοπικά τρόφιμα, πριν από τις περιφερειακές εκλογές που πρόκειται να λάβουν χώρα στις αρχές του 2023. Η Slow Food Netherlands καλεί όλες τις παρατάξεις να γίνουν πιο φιλόδοξες όταν πρόκειται για το θέμα της διατροφής και καλεί τους δήμους να διαδραματίσουν σημαντικότερο ρόλο στη διασφάλιση μιας υγιεινής, βιώσιμης και τοπικής διατροφής για όλους, επαναφέροντας παράλληλα την προβολή των τροφίμων στις πόλεις.
Κροατία
Στην Ίστρια, το δίκτυο επέλεξε μια πιο εκπαιδευτική προσέγγιση και οργάνωσε εργαστήρια για αγροοικολογικές μεθόδους με σκοπό την αποφυγή της χρήσης φυτοφαρμάκων: λύσεις αεικαλλιέργειας, οικολογική κομποστοποίηση, τοπικές ποικιλίες, βιώσιμη κηπουρική, κτλ. Η πρόσκληση απευθυνόταν και σε παιδιά τα οποία ανακάλυψαν και φύτεψαν ντόπιες ποικιλίες.
Σουηδία
Οι κοινότητες Slow Food συνεργάστηκαν με την ομάδα «Fridays for Future Stockholm» για την πραγματοποίηση διαμαρτυρίας έξω από το σουηδικό κοινοβούλιο στις 21 Οκτωβρίου, ζητώντας λιγότερα φυτοφάρμακα στη γεωργία καθώς και υποστήριξη στους γεωργούς κατά τη μετάβασή τους στην αγροοικολογία. Ακολούθησε πικνίκ με φαγητά τοπικής και βιώσιμης παραγωγής, καθώς και ανταλλαγή απόψεων με περαστικούς με σκοπό την ευαισθητοποίηση σχετικά με τα φυτοφάρμακα, τους επικονιαστές και τις απαιτήσεις για ένα νέο σύστημα παραγωγής τροφίμων.
Ο μήνας Good Food Good Farming έφτασε στο αποκορύφωμά του με μια διαμαρτυρία στις Βρυξέλλες μπροστά από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 27 Οκτωβρίου, όπου συγκεντρώθηκαν πολλές οργανώσεις με σκοπό να καλέσουν την ΕΕ να διατηρήσει τους στόχους της σημαντικής μείωσης των φυτοφαρμάκων στον Κανονισμό της σχετικά με τη βιώσιμη χρήση φυτοφαρμάκων (SUR). Τα φυτοφάρμακα αποτελούν σοβαρή αιτία απώλειας της βιοποικιλότητας και κίνδυνο για την υγεία των ανθρώπων, ιδιαίτερα για όσους ζουν και εργάζονται κοντά σε φάρμες, όπως αποδεικνύει μια πρόσφατη έκθεση που διεξήγαγε ο Συνασπισμός Good Food Good Farming, του οποίου μέλος της Διοικητικής Επιτροπής είναι η Slow Food.
Η έκθεση «Pesticide CheckUp» είναι μια δράση πολιτών-επιστήμης για την οποία 300 άτομα από όλη την Ευρώπη έστειλαν δείγμα από τις τρίχες των μαλλιών τους για την εκτέλεση εργαστηριακού ελέγχου 30 διαφορετικών φυτοφαρμάκων, τα οποία προς το παρόν αναγνωρίζονται στην ΕΕ. Σύμφωνα με τον έλεγχο βρέθηκαν υπολείμματα φυτοφαρμάκων στις τρίχες περίπου κάθε τρίτου ατόμου που ελέγχθηκε (29%, δηλαδή στους 87 από τους 300 συμμετέχοντες). Επιπλέον, τα ευρήματα καταδεικνύουν ότι τα υπολείμματα των φυτοφαρμάκων εντοπίζονται συχνότερα σε τρίχες γεωργών και εργαζομένων σε αγροτικές επιχειρήσεις (43,5%), αποδεικνύοντας ότι όσοι εργάζονται σε γεωργικές επιχειρήσεις εκτίθενται περισσότερο στα φυτοφάρμακα και επομένως είναι οι πλέον ευάλωτοι στους κινδύνους για την υγεία.
Σε αντίθεση με όσα οι αγροδιατροφικές εταιρείες θέλουν να πιστεύουμε, εναλλακτικές για τις εντατικές και ρυπογόνες μονοκαλλιέργειες που διψούν για φυτοφάρμακα υπάρχουν, και μάλιστα λειτουργούν. Αυτή τη στιγμή, το γεωργικό σύστημα εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για την υγεία των Ευρωπαίων πολιτών, οι οποίοι έρχονται σε επαφή με χημικά ακόμη και δίχως να το θέλουν και κυρίως δίχως να το επιλέγουν. Αυτό είναι απαράδεκτο και πολλοί είναι οι Ευρωπαίοι πολίτες που θέλουν να το αλλάξουν, όπως φαίνεται ξεκάθαρα από το 1,05 εκατομμύριο των Ευρωπαίων πολιτών που υπέγραψαν την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ECI) «Save Bees and Farmers» (Σώστε τις Μέλισσες και τους Αγρότες), η οποία εγκρίθηκε επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή νωρίτερα αυτόν τον μήνα.
Στις 26 Οκτωβρίου, η Επίτροπος Κυριακίδου που είναι υπεύθυνη για την Υγεία και την Ασφάλεια των Τροφίμων δήλωσε ότι η κατάσταση που προκλήθηκε από την εισβολή στην Ουκρανία και από την κρίση λόγω COVID δεν ήταν λόγοι για την καθυστέρηση της μετάβασης στα βιώσιμα συστήματα τροφίμων – αντιθέτως, θα έπρεπε να την επιταχύνουμε. Η Slow Food δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει περισσότερο και καλεί όλους τους ευρωπαϊκούς φορείς λήψης αποφάσεων να δεσμευτούν ως προς την Στρατηγική Farm to Fork (Από το Αγρόκτημα στο Πιάτο) και να λάβουν δραστικά μέτρα για τον περιορισμό της χρήσης φυτοφαρμάκων όσο το δυνατό περισσότερο, ξεκινώντας από την κατάργηση της προληπτικής τους χρήσης τόσο στη γεωργία όσο και στην κηπουρική και δασοκομία.
Θα πρέπει να καταστούν υποχρεωτικές ορισμένες Πρακτικές Ολοκληρωμένης Φυτοπροστασίας για τους γεωργούς, και οι πολιτικές της ΕΕ θα πρέπει να στηρίξουν τη μετάβαση προς την αγροοικολογία και να ενθαρρύνουν συστήματα διαχείρισης γεωργικών εκμεταλλεύσεων που στοχεύουν στην αποκατάσταση της συμβίωσης μεταξύ φύσης και γεωργίας.